6 grudnia 2024 r w Teatrze Polskim w Poznaniu odbędzie się premiera spektaklu „Wiera Gran” w reż. Damiana Josefa Necia.
Wiera Gran była jedną z największych polskich gwiazd dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Była tancerką, śpiewaczką i aktorką. Do końca życia mówiła o sobie, że jest artystką polską.
Występowała na całym świecie, jednak jej życie daleko odbiegało od wyobrażenia międzynarodowej gwiazdy estrady.
Wiera Gran z domu Grynberg urodziła się w biednej żydowskiej rodzinie. W czasie II wojny światowej, wraz z matką i dwiema siostrami, znalazła się w getcie warszawskim. Tam występowała w Cafe Sztuka – kawiarni w centrum gettowego piekła. W sierpniu 1942 roku udało jej się przedostać na aryjską stronę i resztę wojny przeżyła na „aryjskich papierach” – jako „dohtorowa” Jezierska – w podwarszawskich Babicach.
Przeżyła.
Tu powinna się rozpocząć na nowo jej historia, tak jednak się nie stało.
Po wojnie została oskarżona o współpracę z Gestapo. I choć została uniewinniona kilkoma wyrokami sądów państwowych, nie ustało plotkowanie i powolne zatruwanie jej życia. W 1951 roku została zmuszona do wyjazdu z Polski, potem kolejno opuszczała Izrael, Wenezuelę i Stany Zjednoczone, by ostatecznie zamieszkać w Paryżu. Jej życie naznaczone było ciągłą walką o godność i prawdę, niezliczonymi rozprawami sądowymi i walką z wypaczoną wersją historii – mimo upływu lat nie ustały bowiem szykany i bezpodstawne zarzuty kolaboracji.
Spektakl opowiada historię Wiery Gran z jej perspektywy – z jej piosenkami, materiałami archiwalnymi, miłościami oraz powracającymi demonami pamięci.
Premierze towarzyszyć będzie wystawa multimedialna „Wiera Gran. Świadectwo”.
Wystawa składa się z siedmiu taśm zrealizowanych w 1996 roku przez Shoah Foundation (zajmuje się zbieraniem świadectw osób, które przeżyły ludobójstwo) oraz wystawa z archiwum emigracji i muzeum uniwersyteckiego w Toruniu. Prezentowany na wystawie materiał to świadectwo życia Wiery Gran – polskiej śpiewaczki żydowskiego pochodzenia. W wywiadzie Wiera opowiada o swojej karierze, miłości, dziecku oraz doświadczeniu wojny i życia w Getcie Warszawskim. Taśmy Wiery Gran to niezwykłe świadectwo epoki opowiadane przez świadkinię historii, wybitną artystkę, Polkę i Żydówkę.
Dzięki współpracy z Shoah Foundation świadectwo Wiery Gran publicznie prezentowane będzie jedynie w Teatrze Polskim w Poznaniu.
Premierze towarzyszyć będą też spotkania z młodzieżą i nauczycielami dotyczące hejtu, w ramach kampanii #slowoktorezabija
Jesteśmy świadomi wyzwań, które stoją przez nauczycielami szkół średnich w dzisiejszej Polsce, Europie i świecie, złożonych procesów politycznych i natłoku przekazów medialnych, które mogą stawać się tematami, które ich uczniowie przynoszą do szkoły szukając rady oraz narzędzi równościowych i niestygmatyzujących żadnej z grup etnicznych czy religijnych do opisywania ich rzeczywistości. W trakcie zajęć przedstawione zostaną metody opracowania tematu, pracy z konfliktem oraz koordynowanie debat uczniowskich.
W trakcie prelekcji zostaną naszkicowane metody radzenia sobie z tematami wojny, Zagłady, dyskursów mniejszościowych. Zostanie zaprezentowana lekcja poglądowa oraz scenariusze lekcyjne dotyczące szeroko rozumianego hejtu oraz antysemityzmu. Nauczyciele uzyskają w trakcie zajęć materiały edukacyjne, w tym scenariusze lekcji poświęconych hejtowi oraz antysemityzmowi, spis lektur zarówno dla siebie z zakresu historii, socjologii i pedagogiki równościowej oraz spis lektur (tekstów kultury), które mogą w czasie zajęć ze swoimi uczniami opracowywać i na podstawie których włączać dyskursy równościowe w obieg swojej szkoły.
Czas trwania 60 minut zajęć i 30 minut na pytania i tzw. „case study”.
Zobacz i pobierz SCENARIUSZ LEKCJI
#slowoktorezabija
Realizacja filmu: Mariusz Adamski
Wystąpili: Magdalena Gajos, Łukasz Kędzierski, Monika Stasik, Agnieszka Nowicka, Ewa Zyprych-Kirkowska.
Projekt realizowany jest w ramach Programu wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Spektakl premierowy został objęty honorowym patronatem Wielkopolskiego Kuratora Oświaty.
Zobacz film dokumentujący przygotowania do premiery.
Autor: Mariusz Adamski